دیوان کامل عراقی

Description

معرفی کتاب دیوان فخرالدین عراقی

شیخ فخرالّدین ابراهیم بن بزرگمهر متخلص به عراقی، عارف نام دار و شاعر پرآوازه ایرانی، در اوایل قرن هفتم هجری قمری در اطراف همدان به دنیا آمد. او پس از تحصیل علوم و فراگیری دانش، برای ادامه تحصیل به همدان رفت. از آن دیار با جمعی از دراویش رهسپار هند و محضر شیخ بهاءالدین زکریا شد. بعد از مدتی با دختر او ازدواج کرد. بعدها به عربستان و قونیه رفت و خدمت مولانا رسید و هم‌صحبت و معاشر وی شد. عراقی درسال ۶۸۶یا ۶۸۸ هجری قمری درحدود سن هشتاد سالگی در دمشق از دنیا رفت. از آثار او می‌توان به دیوان اشعارش، مثنوی عشاق‌نامه و کتاب لمعات اشاره کرد. دیوان فخرالدین عراقی در طاقچه برگرفته از وبگاه ادبی گنجور است. از غزلیات او: به یک گره که دو چشمت بر ابروان انداخت هزار فتنه و آشوب در جهان انداخت فریب زلف تو با عاشقان چه شعبده ساخت؟ که هر که جان و دلی داشت در میان انداخت دلم، که در سر زلف تو شد، توان گه گه ز آفتاب رخت سایه‌ای بر آن انداخت رخ تو در خور چشم من است، لیک چه سود که پرده از رخ تو برنمی‌توان انداخت حلاوت لب تو، دوش، یاد می‌کردم بسا شکر که در آن لحظه در دهان انداخت من از وصال تو دل برگرفته بودم، لیک زبان لطف توام باز در گمان انداخت قبول تو دگران را به صدر وصل نشاند دل شکسته ما را بر آستان انداخت چه قدر دارد، جانا، دلی؟ توان هردم بر آستان درت صدهزار جان انداخت عراقی از دل و جان آن زمان امید برید که چشم جادوی تو چین در ابروان انداخت

در بخشی از کتاب  فخرالدین عراقی می خوانیم:

“ای خوشا دل کاندر او از عشق تو جانی بود
شادمانی جانی که او را چون تو جانانی بود
خرم آن خانه که باشد چون تو مهمانی در او
مقبل آن کشور که او را چون تو سلطانی بود
زنده چو نباشد دلی کز عشق تو بویی نیافت؟
کی بمیرد عاشقی کو را چو تو جانی بود؟
هر که رویت دید و دل را در سر زلفت نبست
در حقیقت آدمی نبود که حیوانی بود
در همه عمر ار برآرم بی غم تو یک نفس
زان نفس بر جان من هر لحظه تاوانی بود ”

شیخ فخرالّدین ابراهیم بن بزرگمهر بن عبدالغفار کمجانی یا فخرالّدین عراقی و کمیجانی از شاعران و عارفان و نویسندگان صوفی ادب فارسی در سده هفتم هجری، مؤلف لَمَعات می‌باشد. وی در تاریخ ۲۰ خرداد ۵۹۲ هجری شمسی معادل با ۱۰ ژوئن ۱۲۱۳ میلادی در خنجین که جزو استان مرکزی است، به دنیا آمد در مورد نام و نسب عراقی میان غالب تذکره‌نویسان اختلاف است. به روایت حمدالله مستوفی در کتاب تاریخ گزیده نام او ابراهیم، لقبش فخرالدین و نام پدر و جدش بوذرجمهر ابن عبدالغفار الجوالقی در همدان است. تولد عراقی بنا…

در بخش دیگری از کتاب فخرالدین عراقی می خوانیم:

می‌گویند که شیخ فخرالدین نزدیک به 25 سال در خدمت مولانا بهاالدین بود و از راهنمایی‌های او استفاده‌های فراوان کرد تا اینکه زمان مرگ بهاالدین فرا رسید. پس مولانا بهاالدین، شیخ فخرالدین را به حضور خواند و گفت: پس از مرگ من عبای من را به دوش بینداز و مرشد و خلیفه این مردم باش. چرا که تو برای این‌ها از هر کس دیگری سزاوارتری. شیخ دستور مولانا را پذیرفت و هنگامی‌که مولانا بهاالدین به سرای باقی شتافت، شیخ مراد و مرشد آن جمع شد. مقام شیخ حسادت جمعی از مریدان مولانا بهاالدین را برانگیخت.

آنان عده‌ای از کسبه شهر را به روش‌های مختلف فریب دادند و به قصر سلطان ملتان فرستادند تا از شیخ بدگویی کنند. این افراد به بارگاه سلطان وارد شدند. سلطان از آن‌ها پرسید: برای چه کاری اینجا آمده‌اید؟ کاسبان دهان باز کردند و یک صدا گفتند: این شخصی که مولانا بهاالدین او را جانشین خودش قرار داده، سنت گذشتگان را نگه نمی‌دارد و وقت خودش را به سرودن اشعار بی‌مصرف می‌گذراند. عمر مریدان بهاالدین را به غزل خوانی و پایکوبی تباه می‌سازد!

درباره کتاب فخرالدین عراقی:

یکی از آثار مجموعه فرزانگان کتاب فخرالدین عراقی‌ست که به سرگذشت و آثار این عارف ایرانی می‌پردازد. شیخ فخرالدین ابراهیم ملقب به فخرالدین عراقی در سده هفتم هجری در منطقه کمیجان استان مرکزی متولد شد.

او نوشته‌های گوناگونی از خود بر جای گذاشته و شعرهای دلنشین و عارفانه‌ای را سروده است. یکی از مشهورترین آثار عراقی کتاب لمعات به شمار می‌رود که از آرای ابن عربی عارف و فیلسوف مسلمان تاثیر گرفته و محتوای اصلی آن درباره عشق است.

از دیگر آثار فخرالدین عراقی می‌توان به مکاتیب و رسالة اللطیفة فی الذوقیات اشاره کرد. همچنین او چندین دیوان شعر همچون عشاق نامه را سروده که بیشتر آن‌ها در قالب غزل هستند.

این عارف مسلمان در زمان حیات خود، سال‌ها نزد شیخ بهاء الدین زکریا ملتانی شاگردی کرد و بعدها پس از سفر به مکه، هند و مدینه به شهر روم رفت و با مولانا ملاقات کرد و در مجالس سماع او شرکت نمود. سرانجام عراقی در سال 688 هجری قمری در دمشق دار فانی را وداع گفت.

کتاب فخرالدین عراقی برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به ادب، فرهنگ و تاریخ کشورمان علاقه‌مند هستید و می‌خواهید سرنوشت بزرگان و صاحب نظران ایرانی را بدانید، مطالعه‌ی کتاب‌های مجموعه فرزانگان به شما پیشنهاد می‌شود.

کلید واژه

معرفی کتاب دیوان فخرالدین عراقی

 بخشی از کتاب  فخرالدین عراقی

درباره کتاب فخرالدین عراقی

کتاب فخرالدین عراقی برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب های مرتبط

1- معرفی کتاب  در یوتیوب

2- معرفی کتاب  در آپارات