این سه زن

Description

معرفی کتاب این سه زن

کتاب این سه زن (اشرف پهلوی – مریم فیروز – ایران تیمورتاش) تاریخ نیست. رمان هم نیست. شاید یک روایت تاریخی بتواند باشد، شاید. فکر اولیه آن حدود بیست قبل از نگارش به سر نویسنده یعنی مسعود بهنود افتاده بود. دلیل نگارش کتاب سه زن را از زبان خودش بخوانید: نه به این شکل، بلکه فقط به قصد نوشتن سرگذشت تیمورتاش. و آن هم در شبی که به اتفاق پروانه و بزرگ حائری و هرمز فرزین در پاریس، در آن آپارتمان قدیمی به دیدار زنی رفتم که از بچگی درباره او شنیده بودم. وقتی او را در میان تصاویر پدرش دیدم و هنوز پس از ۴۰ سال که از قتل تیمورتاش می گذشت در گفتگوی او به سرم افتاد داستان زندگی این سه زن را بنویسم. رژیم پهلوی سرکار بود و نمی شد. بار دیگر، در زمان جنگ که ایران به ایران آمده بود، خیالم را باز گفتم. دو سه بار پای خاطره گویی هایش نشستم. ولی رفت که با مدارک و عکس و اسناد برگردد و برنگشت. یادداشت ها را در قفسه کارهای ناتمام گذاشتم.

از دیگر سو، در همه این سال ها که با تاریخ ، روزگار می گذرانم، بارها قصد داشتم که درباره فرمانفرما بنویسم. جز آن که نوشتن درباره رضاخان ماکسیم که شاه شد هم سالهاست در سرم بوده است. اما اعتراف می کنم که نوشتن درباره خانم مریم فیروز همین اواخر، و بعد از آن که کتاب خاطرات کیانوری را خواندم به سرم افتاد. فکر به هم پیوستن قصّه این سه زن (مریم فیروز، ایران تیمورتاش و اشرف پهلوی) سال پیش و ضمن گفتگو با یکی از نوادگان ناصرالدین شاه، جرقه زد. چون دست بر قلم رفت، لازم آمد که پدران این سه زن را نیز بشناسانم. و این کاری دشوار بود، چرا که قصد روایت داشتم و روایت نه قهرمان پروری می طلبد و نه حقیر و دشنام. و در حالی که اینها همه – سه زن و پدرانشان – معاصران ما هستند و حّب و بغض درباره آنها جاری و ساری، کار آسان نبود.

سرنوشت این سه زن:

اما، ورای این ها، کتاب این سه زن بدان می ماند که عکسی شلوغ و پر نفر را برداشته ام و در آن سن تن را بزرگ کرده، زیر ذره بین نهاده ام. تصویر آن سه زن را. آنها در حالی که هیچ شباهتی به یکدیگر نمی برند، از جهاتی شبیه به یکدیگرند. هر سه پدری داشته اند که به او می بالیدند، و هر سه در خیال آن بوده اند که داد پدر را بستانند و هر سه بیش از برادران خود بدن کار موفق شدند. و این همه در یک مقطع تاریخی رخ داد. دو تن آنها، لامحال در مقابل آن دیگری قرار گرفتند. یکی (ایران تیمورتاش) هفت تیر برداشت و تا انتقام خون پدر را از قاتلان نگرفت آرام ننشست.

آن دیگری (مریم فیروز) علیرغم خاستگاه طبقاتی خود توده ای شد و ماند. بی آنکه از کمونیسم چیز زیادی بخواند و بداند، این راه را برای انتقام گیری از پهلوی ها، برگزید. و آن سومی اشرف پهلویکه در مقابل این ها قرار  گرفت در شهریور ۱۳۲۰ از اصفهان به تهران آشوب زده برگشت، تا ارثیه پدر را که سلطنت بود حفظ کند و خود را در این کار محکم تر از برادر دو قلویش می دید.و بود. مقطعی که این هر سه مستقل و رها شدند، شهریور ۱۳۲۰ بود. رضاشاه برای هر سه آنها قفس ساخته بود و رژیم اختناق آور او، این هر سه (حتی دخترش را) به نوعی در حبس کرده و با سقوط وی هر سه بال گشودند. رقابت و کین خواهی های این سه زن، بر تاریخ ایران اثرها نهاد. قربانی ها گرفت. از پزشک احمدی، آیرم، محمد مسعود، احمد دهقان و … هر سه آنها برادران و کسانی داشتند که از رفتار بازشان می داشتند. و هر سه اهل خطر بودند.

زمان نگارش کتاب:

در زمانی که کتاب سه زن مسعود بهنود نوشته شده (سال های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴)، از آن میان ایران تیمورتاش درگذشته و آن دو دیگر زنده بوده اند. و این دو که زنده بودند خاطراتی نوشته اند که هر کدام به دلیلی دربرگیرنده همه داستان زندگی شان نیست. و همه آن چیزی را نمی گویند که گفتنی است. کوشش نویسنده برای بازگویی حقایق – به دور از جهت گیری ها- او را در جاهایی به جنگ با باورها می برد.

کلید واژه ها:

معرفی کتاب

سرنوشت این سه زن

مسعود بهنود

کتاب های مرتبط

1- معرفی کتاب  در یوتیوب

2- معرفی کتاب  در آپارات