توضیحات
کتاب «تاریخ ایران» اثر حسن پیرنیا (مشیرالدوله)، یکی از مهم‌ترین و معتبرترین منابع در حوزه‌ی تاریخ ایران باستان و اسلامی است. این اثر ارزشمند با نثری علمی، مستند و در عین حال روان، تاریخ ایران را از دوران پیش از تاریخ تا پایان دوره‌ی ساسانیان و گاه تا دوره‌های اسلامی بررسی می‌کند.
📘 مشخصات کلی کتاب
| ویژگی | توضیحات |
|---|---|
| عنوان | تاریخ ایران (جلد اول: از آغاز تا پایان ساسانیان) |
| نویسنده | حسن پیرنیا (مشیرالدوله) |
| ناشر | انتشارات مختلف (از جمله یار مهربان، نگاه، آراستگان) |
| تعداد صفحات | حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ صفحه (بسته به نسخه) |
| نوع جلد | گالینگور یا شومیز |
| زبان | فارسی |
| سبک نگارش | علمی، تحلیلی، مستند |
🧠 محتوای کتاب
کتاب در چند جلد منتشر شده و هر جلد به دوره‌ای خاص از تاریخ ایران می‌پردازد. جلد اول که در تصویر دیده می‌شود، شامل موارد زیر است:
1. ایران پیش از تاریخ
- تمدن‌های ایلام، آریایی‌ها، مادها
- ساختار اجتماعی و دینی اقوام اولیه
2. هخامنشیان
- کوروش بزرگ، داریوش، خشایارشا
- نظام اداری، ارتش، دین، هنر و روابط خارجی
3. اشکانیان
- نبرد با روم، ساختار فئودالی، فرهنگ و زبان
- نقش اشکانیان در حفظ استقلال ایران
4. ساسانیان
- اردشیر بابکان، شاپور، خسرو پرویز
- دین زرتشتی، اصلاحات اداری، روابط با بیزانس
- زمینه‌های سقوط در برابر اسلام
✍️ ویژگی‌های نگارش
- استفاده از منابع یونانی، رومی، عربی و فارسی
- تحلیل‌های تطبیقی و بی‌طرفانه
- نثر روان و قابل فهم برای عموم
- توجه به جزئیات فرهنگی، اجتماعی و نظامی
🧑🎓 درباره نویسنده
حسن پیرنیا (مشیرالدوله) از رجال سیاسی و فرهنگی دوره‌ی قاجار و پهلوی بود. او نخست‌وزیر، وزیر عدلیه و از بنیان‌گذاران قانون اساسی مشروطه بود. در کنار فعالیت‌های سیاسی، به پژوهش‌های تاریخی علاقه‌مند بود و آثار مهمی در این زمینه نوشت.
📌 اهمیت کتاب
- منبع درسی برای دانشجویان تاریخ و علوم انسانی
- مرجع پژوهشی برای نویسندگان و محققان
- مناسب برای علاقه‌مندان به تاریخ ایران باستان
- از معدود آثار کلاسیک فارسی با نگاه علمی و مستند