توضیحات
معرفی کتاب اعترافات اثر ژان ژاک روسو
اگر اهل کتابخوانی هستید، حتما تا به حال نام «ژان ژاک روسو» را در کتابهایی با موضوعات سیاسی و فلسفی دیدهاید. شاید هم نام اثر معروفش، کتاب اعترافات را در پیشگفتار کتابهای دیگر دیده باشید. حتی اگر کتابخوان حرفهای نیستید یا هنوز نشدهاید، ما به شما میگوییم چرا باید این اثر بزرگ را بخوانید. با ما همراه باشید.
شاید بپرسید چرا باید زندگینامه یا بهاصطلاح «اعترافات» شخص دیگری را که در قرن ۱۸ و در شهرهایی مثل ژنو، انسی و پاریس زندگی کرده است بخوانم. اول باید در نظر داشته باشیم که این «شخص دیگر» ژان ژاک روسو است. او کسی بود که بر انقلاب کبیر فرانسه و فیلسوفهای بزرگی چون کانت (Kant) و هیوم (Hume) تأثیر گذاشت. دلیل دوم احتمالا ریشه دارد در زندگی بیریا و شخصیت لطیف او: خوابیدن زیر آسمان پاک و آبی و سفر با پای پیاده و چشمانی امیدوار و جوان. شخصی که بهسادگی خوردن یک وعده غذا در طبیعت را «بهترین غذای عمرش» میخواند.
کتاب «اعترافات» اثر ژان ژاک روسو، به اندیشه های ذهنی زندگی این متفکر، از زمان کودکی تا سال های پایانی عمر می پردازد.
کتاب اعترافات، که روسو گاه از آن با عنوان خاطرات یاد می کند، همه رویدادهای زندگی او را از کودکی تا سال های پایانی عمر، با ذکر جزئیات، دربر می گیرد. اما این کتاب بیش از آنکه به نقل اعمال و افعال او در موقعیت های گوناگون زندگی اش بپردازد و شرح حوادثی باشد که از سر گذرانده است، داستان احساسات و اندیشه های اوست.
روسو در این کتاب روح خود را عریان به خوانندگانش نشان می دهد، بی هیچ پرده پوشی به عیب ها و خطاهایش اعتراف می کند و می گوید که در گیرودار حوادث چه ضعف هایی داشته و چه اشتباهاتی از او سر زده که مایه شرمساری اش شده است. همچنین از عشق بی پایانش به طبیعت، که با دل و جانش درآمیخته بود، به تفصیل سخن می گوید.
روسو اعترافات را در سال های ۱۷۶۵ تا ۱۷۷۰ نوشت و زندگی خود را از آغاز تا سال ۱۷۶۶ که جزیره سن پی یر را ترک گفت، در این کتاب صادقانه باز نمود. بنابراین، نکته مبهمی در زندگی اش وجود ندارد و تکرار رویدادهای آن در اینجا ملال انگیز خواهد بود. اما به نظر می رسد که افزودن چند سطری به گفته های او، برای آگاهی خوانندگان از آنچه در خلال سال های ۱۷۶۶ تا ۱۷۷۸ ( سال مرگ روسو ) بر او گذشت و تکمیل زندگی نامه خودنوشت او بیجا نباشد.
پس از آنکه به فرمان سنای ژنو از جزیره سن پی یر رانده شد، به انگلستان رفت و در خانه ای که هیوم فیلسوف در اختیارش نهاده بود سکونت گزید. اما او که از مدت ها پیش سلامت خود را از دست داده بود و علاوه بر آن، به بیماری سوءظن نیز مبتلا شده بود در هیچ جا احساس امنیت نمی کرد. نه در انگلستان ( ۱۷۶۶ ) ، نه در نرماندی در نزد شاهزاده دوکنتی( ۱۷۶۷ ) ، و نه در لیون، مونکن و دوفینه. در هیچ جا آسوده خاطر نبود. سرانجام، در ۱۷۷۰، پس از آنکه اجازه بازگشت به پاریس را به او دادند، به آن شهر بازگشت و باقی عمر را در آنجا، در تنگدستی و تنهایی به سر برد.
از آن پس، از کسانی که به دیدارش می آمدند روی پوشاند، حرفه رونویسی نت های موسیقی را از سر گرفت و به نوشتن خاطراتش، که آن را از ۱۷۶۵ آغاز کرده بود، ادامه داد. در آخرین سال های عمر، چون بهبودی نسبی در زندگی اش پدیدار شد و به آرامش بیشتری دست یافت، خاطراتش را با نوشتن خیالبافی های یک تنهاگرد کامل کرد. این کتاب حاصل گردش ها و پیاده روی های او در اطراف پاریس و نمودار عشق پرشور او به طبیعت بود. در ماه مه ۱۷۷۸، یکی از ستایشگرانش به نام ژیراردن او را به قصر خود در ارمنون ویل مهمان کرد و روسو در آنجا، در دوم ژوییه، بر اثر سکته مغزی درگذشت. پیکرش نخست به خواست خود او در جزیره پپلیه، واقع در پارک ارمنون ویل به خاک سپرده شد. سپس در ۱۷۹۴ به پانتئون، که آرامگاه تنی چند از بزرگان فرانسه است، منتقل شد.
روسو در اعترافات، عواطف و احساسات و همچنین رویدادها و ماجراهای تلخ و شیرین زندگی اش را با زبانی پرشور و حال بیان کرده و نوشته خود را به صورت آیینه تمام نمای ضمیر خویش درآورده است. این غلیان احساسات، در عصری که به پیروی از سنّت کلاسیسیسم عقل را بر احساس مقدم می داشتند و به تعبیری، سر به جای دل سخن می گفت، امری بدیع بود. آنچه روسو با زبانی تغزلی در ستایش طبیعت و نیز در توصیف سرمستی خویش از «عشقی بدون مقصود و منظور» بیان کرد در همان دوره و در دوره های بعد، تاثیری ژرف در دیگر شاعران و نویسندگان، که عرصه گسترده تری برای بیان هیجانات روحی خود طلب می کردند، بر جا نهاد و آنان را به پیروی از او واداشت.
از این رو صاحب نظران روسو را آغازگر سبک رمانتیسم و پیشرو نویسندگانی چون شاتوبریان و ژرژ ساند دانسته اند. مدت ها پیش، برگردانی کم و بیش آزاد از کتاب اعترافات به زبان فارسی انتشار یافته بود اما با گذشت سالیان، و با توجه به ضرورت ترجمه و معرفی شاهکارهای ادبیات جهان، که اعترافات هم یکی از آنهاست، به پیشنهاد آقای حسین کریمی، مدیر ارجمند انتشارات نیلوفر، تصمیم به ترجمه دوباره آن گرفته شد.
این برگردان بر اساس کتابی انجام شد که در سال ۲۰۰۳، با یادداشت ها و توضیحات بسیار سودمند پژوهشگر فرانسوی، آلن گروریشار، در فرانسه به چاپ رسیده است. البته چون برخی از این یادداشت ها با طول و تفصیل فراوان به جزئیاتی می پرداخت که فایده چندانی برای خوانندگان فارسی زبان نداشت پاره ای از آنها حذف و پاره ای دیگر خلاصه شد. در اینجا لازم می دانم از مترجم گرانقدر آقای سروش حبیبی که با نظر صائب خود این چاپ را برای انتشارات نیلوفر برگزیدند به سهم خود سپاسگزاری کنم. امید است که خوانندگان گرامی این اثر را، به رغم لغزش های احتمالی مترجم، بپسندند و آرزوهای نویسنده آن را، که چشم امید به داوری آیندگان دوخته بود، با ستایش از نوشته پراحساس و صادقانه او برآورند.
این یگانه تصویری است که از انسان وجود دارد و به احتمال تا ابد همین یک تصویر وجود خواهد داشت. تصویری که دقیقا از روی طبیعت کشیده شده و چهره راستین او را ترسیم کرده است. هرکه هستید، ای کسانی که تقدیر یا اعتماد من شما را حاکم بر سرنوشت این دفتر کرده است، به خاطر شوربختی هایم، به خاطر احساسات و عواطفتان، و به نام نوع بشر از شما تمنا دارم که این اثر یگانه و سودمند را از میان نبرید.
اثری که می تواند در مطالعه احوال بشر، مطالعه ای که بی گمان هنوز آغاز نشده است، به عنوان نخستین معیار مقایسه به کار رود و نیز تمنا دارم تنها یادگار باارزشی را که حرمت بخش خاطره من است و نمودار اخلاق و منش من و به دست دشمنانم تحریف نشده است، از بین نبرید و سرانجام، حتی اگر شما خود یکی از این دشمنان سرسخت باشید، دیگر به جسد خاکسترشده من دشمنی مورزید و بیداد بی امان خود را تا زمانی که دیگر نه من و نه شما زنده نخواهیم بود، ادامه ندهید بلکه بتوانید دست کم یک بار شرافتمندانه در نزد خود گواهی دهید که بزرگوار و مهربان بوده اید، در جایی که می توانستید بدخواه و انتقامجو باشید: البته چنانچه بدیِ روا داشته در حق مردی که هرگز مرتکب بدی نشده و یا نخواسته است بشود، بتواند نام انتقام به خود بگیرد.
روسو در کتاب اعترافات، بهقول خودش «تصویری دقیقا از روی طبیعت» کشیده و «چهرۀ راستین» خودش را ترسیم کرده است. شاید اولین دلیل نوشتن کتاب اعترافات، که البته پس از مرگش چاپ شد، سپردن فرزندانش به یتیمخانه بوده باشد. البته روسو کتابی نیز درمورد تربیت فرزند نوشته است و از او به این خاطر انتقاد میشود. روسو به تمام این انتقادها در کتاب اعترافات پاسخ داده است.
شاید برایتان جالب باشد که با خواندن این کتاب میتوانید اتفاقاتی را که در زندگی ۶۶ساله فیلسوفی بزرگ رخ داده است بخوانید، از کودکیِ ساده و فرهیختهوار او گرفته تا اوج جوانی و دوران پیریاش. در واقع، با خواندن این اثر بزرگ، میتوانید تمام آنها را بهخوبی «تصور کنید». روسو در این کتاب تصویری شفاف و دقیق از گذشتهاش برای شما ترسیم میکند؛ بدون اینکه تقصیرها و اشتباههای خودش را گردن دیگران بیندازد یا آنها را انکار کند.
نکته جالب دیگری که این زندگینامه را از سایر کتابهای همموضوعش جدا میکند، بیریایی و صداقت روسو در بهخاطرآوردن تمام وقایع و رویدادهاست. بله، درست است که گاهی گودالهای حافظه با هیچ خاطرهای پر نمیشوند و تکههای رویدادهای گذشته، در زمان گم میشوند و قابلبازیابی نیستند؛ اما روسو برای بیان حقیقت تمام تلاش صادقانهاش را کرده است.
با اعترافات، میتوانید در چمنزارهای سبز، آسمان بخشنده و روزهای رهایی روسو سیر کنید. فارغ از بخشهای مهم زندگی جوانی و میان سالی او که سرشار از آفرینش اثر و ایده است، از دورههای نوجوانی او بسیار لذت میبرید و احوالات بیآلایش او را دوست خواهید داشت.
ژان ژاک روسو (Jean-Jacques Rousseau) نویسنده، فیلسوف و آهنگساز سده هجدهم و عصر روشنگری اروپاست. خانواده روسو در ابتدا در کشور فرانسه بودند؛ ولی برای فرار از دست کاتولیکها که جانشان را تهدید میکردند به سوئیس پناه بردند. او در جوانی به حرفههای گوناگونی مثل حکاکی، نوشتن نتهای موسیقی و تعلیم موسیقی پرداخت. جالب است بدانید فیلسوفان عصر روشنگری مانند ولتر (Voltaire) و دیدرو (Diderot) بارها روسو را بهخاطر روحیه و احساساتش مسخره میکردهاند. این فیلسوف بزرگ تأثیرات شگرفی در زمینههای ادبی، سیاسی و تربیتی روی نویسندگان و فیلسوفان پس از خود داشته است.
از دیگر آثار مهم او میتوان به کتاب «امیل» و «قرارداد اجتماعی» اشاره کرد.
ساختار کتاب اعترافات
این اثر شامل ۲ کتاب اصلی و ۱۲ دفتر است. در انتهای نوشتههای ارزشمند او، پینوشتی بهنام «دستنویس نوشاتل» قرار دارد. پس از آن، بخش یادداشتهاست. بخش یادداشتها را مترجم کتاب، مهستی بحرینی، جمعآوری و تهیه کرده است.
این کتاب مناسب چه کسانی است؟
اگر به خواندن سرگذشت فیلسوفی بزرگ و تأثیرگذار علاقه دارید، این کتاب را از دست ندهید. حتی اگر فکر میکنید تابهحال شرححال نخواندهاید و شاید کتاب را رها کنید، بازهم پیشنهاد میکنیم کتاب اعترافات را بخوانید. مطالعه کتاب اعترافات مانند این است که به تماشای نمایشی از زندگیِ شخصیِ یک انسان دعوت شده باشید. با این کتاب میتوانید به زندگی روسو بهعنوان یک انسان نگاه کنید، فارغ از فیلسوف بودن یا نبودن او. این اتفاق شما را به عمق وجود خودتان نزدیکتر میکند.
1-معرفی کتاب اعترافات در یوتیوب
2- معرفی کتاب اعترافات در آپارات
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.