توضیحات
معرفی کتاب رقص با روباه پیر نوشته حسن شعله سعدی
رمان ها تاریخ یک ملت در دوره ای معین را تشریح می کنند و چون رمان نویس مورخ نیست،داستانش را براساس رویدادها و حوادثی می نویسد که اصول و قواعد تاریخ نویسی درآن ها رعایت نمی شود اما خواننده درحالی که روی داستان متمرکز است و حوادث آن را دنبال می کند بموازات داستان، از تاریخ کشورش در زمانی که این داستان اتفاق افتاده است رانیز مرور می کند.
رقص با روباه پیرکه اولین رمان نویسنده است،برهمین اساس استوار است و داستانش در یک دوره بیست ساله از زمان کودتای پهلوی اول علیه رژیم قاجاری تا استعفا و خروج از کشور را دربر می گیرد.
محور داستان فردی است(طهمورث خان) که از حکومت قاجار بجان آمده و هنگامی که متوجه می شود رضاخان قزاق درپی کودتا علیه این رژیم است با تمام توان به نیروهای وی می پیوندد و تا تغییر سلطنت و رسیدن رضاخان به پادشاهی با او همراهی و همکاری می کند اما برخلاف همه انقلابیون یا کودتا چیان که پس از پیروزی سهمی از قدرت را می خواهند،به پیشنهاد رضاشاه جهت دریافت هدیه شاهانه جواب منفی می دهد و همین امر موجبات کدورت شاه را فراهم می کند.
داستان از مراسم تشییع جنازه پسر طهمورث خان یار دیرین رضاشاه آغاز می شود.تشییع جنازه ای بی سابقه که موجب نگرانی شدید مامورین حکومتی شده است.مامورین می ترسیدند که مردم دراثر هیجانات و تالمات ناشی از فوت دکتر، دست به شورش بزنند. بنابراین حکومتی که ادعای قدرت بلا منازع می کرد از جسد دکتر هم می ترسید.این خاصیت همه دیکتاتورهاست.
امنیت،فصل مشترک همه در امور جاری کشوراست.مردم نیاز به امنیت جانی و مالی و شغلی و رژیم نیاز به امنیت سیاسی دارد و به هر قیمتی شده باید آن را تامین کرد…..معیشت،سلامتی،رفاه و آرامش مردم مقولاتی نبودند که حکومت خودرا مسئول آن بداند.
داستان براساس مبارزه با ظلم و بی عدالتی می چرخد اما جانب انصاف را از دست نمی دهد و نویسنده نگاهی منصفانه بر روی دادهای قصه دارد.نویسنده معتقداست اگرچه رضاشاه توسط دولت انگلیس روی کار آمد اما پیوسته بدنبال فرصتی بود که از زیر بار این هیولا خارج شود:
جنگ جهانی دوم اروپا را در خود می سوزاند.هیتلر در چندین جبهه می جنگید و پیروزی های بزرگی بدست می آورد.رضاشاه که نمی خواست برای همیشه زیر بار انگلیس بماند از فرصت بدست آمده سود جست و بطرف آلمان چرخید.جنگ فرصتی برای انگلیس باقی نمی گذاشت تا به کار رضا شاه بپردازد.صفحه23
برای ورود به داستان باید مدتی به عقب برگشت.زمانی که محمد علی میرزا پسر مظفرالدین شاه ،ولیعهد ایران بود و مانند همه‌ی ولیعهدهای قاجاری در تبریز اقامت داشت.اعمال و رفتار او مردم را به این نتیجه رسانده بود که اگر پادشاه بشود دمار از روزگار مردم در می آورد:
جنبش مشروطه خواهی در مراحل پایانی قرار داشت و اعضای خانواده‌ی سلطنتی از هر راهی که می توانستند در تخریب مشروطه خواهان تلاش می کردند.هربار که ولیعهد به غارت مردم می پرداخت، تبلیغات چی های وی گناه را بگردن مشروطه خواهان می انداختند.به ناچار مشروطه خواهان درپی چاره کار برآمدند.با تعقیب و مطالعه فعالیت های این گروه(غارت گران) متوجه شدند که این گروه به رهبری خود ولیعهد هربار به مردم حمله می کند و اگر کسی مقاومت کند اورا می کشند.صفحه33 رقص با روباه پیر
طهمورث خان با پیوستن به نیروهای طرفدار رضاخان قصد داشت شر حکومت منحوس و 130 ساله قاجاری را سرنگون کند.برای او مهم نبود حکومت جدیدچه خواهد کرد مهم این بود که یقین داشت قادراست اورا به ارزویش برساند.محمدعلی شاه درزمان ولایتعهدی برادرش عرفان را کشته بود.و ظلم و ستم او و سایر مقامات قاجاری کشور و ملت را به نابودی کشانده بود.
بخشی از کشور زیر چکمه سربازان شوروی و بخش مهم و ثروتمند آن تحت سلطه انگلیس بود.هیچ انسان وطن پرستی قادر به تحمل این همه بی عدالتی،بی کفایتی و خودخواهی مسئولین نیست و برای سرنگونی اش به هر وسیله ای متوسل می شود.
اما مشکل اساسی در همین جاست زیرا بلحاظ تمرکز روی رژیم درحال سقوط مانع از تحقیق و پیش بینی اوضاع و احوال حکومت جدید و اقدامات او می شود وچه بسا که حاکم جدید بسیار بدتر و خطرناک تر از حکام پیشین باشد.
اصولا ملت ما درامور سیاسی اهل تحقیق و مطالعه نیستند.به سادگی اعتمادشان جلب می شود و تا پای جان در رکاب رهبر جدید می جنگند اما بخاطر همان اعتماد به خود اجازه نمی دهندکه درباره اش تحقیق و مطالعه کنند.معمولا رهبران مخالف حکموت ها جلوه ای کاریزماتیک یا مقدس از خود بروز می دهند و مردم تصور نمی کنند رهبر مقدس نیز ممکن است ستمکار از آب درآید.
درمقوله ستمگری نویسنده معتقداست کسی که ستم می کند،روزگاری خودش تحت ستم بوده است و پس از به قدرت رسیدن سعی می کند از زمین و زمان انتقام ایامی را که زیر ستم بوده است،بگیرد.این هها همه ماحصل استبداداست.در زمان حکومت های استبدادی ظلم وفساد امری عادی است.اگر این فجایع نباشد باید به همه چیز شک کرد.دراین کتاب می خوانیم:
دوران استبداد، دوران زایش نهضت ها و اندیشه های مختلف مثبت و منفی است. نحله های درویشی و صوفی گری،انجمن های زیر زمینی، خود فروشی و آدم فروشی و بسیاری از مفاسد اقتصادی و اجتماعی در همین دوران های استبدادی شکل گرفته اند.صفحه59
چهره مقابل طهمورث خان و فرزندش(دکتر)شخصی است بنام عباس.او بعدها به عباس آجان مشهور شد.
نوجوانی نسبتا چاق بود که مادرش اورا برای امرار معاش و این که درخانه نماند به موسی سپرده بود…..وقتی به استخدام موسی درآمد،12 ساله بود.جز نظافت،کار دیگری از او بر نمی آمد.علاوه براینکه کارش را تحقیر آمیز تلقی می کرد رفتار سایر کارمندان را هم نسبت به خود نمی توانست تحمل کند……ضعف بلای جان او بود و پیوسته دنبال فرصتی می گشت که از این وضعیت نا خوش آیند رهائی یابد………..نظافت چی پس از سال ها سرگردانی، ولگردی، فقر و گرسنگی حالا دراثر تحولات سیاسی و اجتماعی،با موافقت رضاخان رییس نظمیه تهران شده بود..صفحه109 رقص با روباه پیر
همانطور که در کتاب خواهید دیداین عباس منشاء بسیاری از بی عدالتی ها و ناهنجاری ها در حوزه ماموریتش بود و با تکیه بر قدرتی که دراثر کودتای رضاخان بدست آورده بود از هرکس که در گذشته های دور و نزدیک ستمی دیده بود،بدون آن که در پدیدآمدن ماجرا نقش خودرا لحاظ کند،انتقام سختی می گیرد.
داستان با بحث در باره خروج رضاشاه از ایران خاتمه می یابد.بحثی که بین شاه و فروغی نخست وزیر معزول جریان دارد:
-
فروغی چه باید کرد؟
-
قربان از قدیم گفته اند هرچه سلطان بپسندد هنراست
-
جدی باش وضعیت خراب است.اگر روس ها به تهران برسند دست از سرمن بر نمی دارند
-
انگلیس هاهم کمکی نخواهند کرد زیرا از اعلیحضرت کینه به دل دارند
-
تو چه پیشنهاد می کنی؟
-
از غور و بررسی این حوادث و باعنایت به این که شاهزاده محمدرضا در شرایط قانونی برای پذیرفتن مسئولیت هستند و با توجه به خطری که قریب الوقوع است و شمارا تهدید می نماید معتقدم شاهنشاه استعفا نمایند و امور کشور را به ولیعهد واگزارند.
دردنیای سیاست ایران کسی نیست که نداند فروغی مهره فعال و وفا دار حکومت انگلیس بود!
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.