توضیحات
کتاب «لیلی و مجنون» اثر نظامی گنجوی، یکی از شاهکارهای ادبیات غنایی فارسی و سومین منظومه از مجموعه‌ی معروف خمسه نظامی است. این اثر عاشقانه، عرفانی و شاعرانه، داستان عشق پرشور و تراژیک لیلی و مجنون را روایت می‌کند که ریشه در فرهنگ عربی دارد اما توسط نظامی با نگاهی ایرانی‌سازی شده و به اوج هنری رسیده است.
📖 خلاصه داستان
- لیلی و قیس (مجنون) در کودکی در مکتب‌خانه با هم آشنا می‌شوند و دل به هم می‌سپارند.
- خانواده‌ی لیلی با ازدواج مخالفت می‌کنند و او را به مردی دیگر (ابن‌سلام) شوهر می‌دهند.
- مجنون از شدت عشق، عقل از کف می‌دهد و به بیابان پناه می‌برد، با حیوانات انس می‌گیرد و شعر می‌سراید.
- لیلی نیز در رنج و اندوه زندگی می‌کند و پس از مرگ شوهر، به زهد و عبادت روی می‌آورد.
- در نهایت، لیلی از دنیا می‌رود و مجنون نیز بر مزار او جان می‌سپارد.
✨ ویژگی‌های ادبی و هنری
- وزن شعری: بحر هزج مسدس مقصور یا محذوف
- تعداد ابیات: حدود ۴۷۰۰ بیت
- زبان: فارسی فاخر، آمیخته با تصاویر شاعرانه و مضامین عرفانی
- سبک: غنایی، عاشقانه، عرفانی، اخلاقی
🧠 درون‌مایه‌های فلسفی و عرفانی
- عشق زمینی به‌عنوان مقدمه‌ای برای عشق الهی
- رنج و فراق به‌عنوان راهی برای تعالی روح
- نقد جامعه‌ی قبیله‌ای و سنت‌های خشک
- ستایش وفاداری، صداقت، و پاکی عشق
📚 جایگاه در ادبیات فارسی
- یکی از تأثیرگذارترین منظومه‌های عاشقانه در جهان اسلام
- الهام‌بخش شاعران بزرگی چون جامی، امیرخسرو دهلوی، و حتی نویسندگان غربی
- ترجمه‌شده به زبان‌های مختلف از جمله انگلیسی، فرانسوی، ترکی و اردو
- مورد استقبال هنرمندان نگارگر، موسیقی‌دان و نمایش‌نامه‌نویس
🖋️ درباره نظامی گنجوی
- شاعر قرن ششم هجری، اهل گنجه
- صاحب پنج منظومه‌ی مشهور: مخزن‌الاسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، هفت‌پیکر، اسکندرنامه
- از پیشگامان شعر داستانی و غنایی در ادب فارسی